- -
- 100%
- +
13
trap – skośnie zawieszone, składane schody służące do wchodzenia na pokład z nabrzeża oraz schodzenia z pokładu na brzeg lub inną jednostkę pływającą; w czasie żeglugi trap leży złożony przy burcie. [przypis edytorski]
14
brasować – obracać reje pod najkorzystniejszym kątem do wiatru za pomocą brasów (tj. olinowania ruchomego pozwalającego na obracanie rei w poziomie); brasowanie wymaga wykonania obrotu dla wszystkich rei danego masztu jednocześnie; reja: poziome drzewce umocowane do masztu, do rei przyczepiony jest górny brzeg (tzw. lik) żagla. [przypis edytorski]
15
trawers – kierunek prostopadły do umownej linii łączącej dziób z rufą statku. [przypis edytorski]
16
kołkownica – belka z otworami, w które wkłada się kołki do mocowania lin, umieszczona na maszcie lub nadburciu. [przypis edytorski]
17
Kalasze – grupa etniczna zamieszkująca obszary od Turcji do Indii; pod koniec XIX w. przez tereny zamieszkałe przez Kalaszów przebiegała (po szczytach gór Hindukusz) granica między indyjsko-pakistańskimi ziemiami kolonii Imperium Brytyjskiego a Afganistanem; tu: tubulcy. [przypis edytorski]
18
buchta – zwój liny ułożonej tak, by można było w razie potrzeby natychmiast ją rozwinąć, bez ryzyka splątania. [przypis edytorski]
19
sejzyng a. sejzing, – krótka (o dł. 0,5–1,5 m) linka zakończona zaplecionym uchem, służąca do związywania zrzuconych żaglów przy drzewcach, wiązania bucht (ułożonych zwojów) grubej liny itp. [przypis edytorski]
20
bant a. banta – kilkuwarstwowy pas płótna stanowiący wzmocnienie na krawędziach, rogach i w poprzek żagla. [przypis edytorski]
21
wanta – lina (zwykle spleciona z drutu) stabilizująca maszt w pionie. [przypis edytorski]
22
kotwica zawozowa a. kotwica zawoźna – stosunkowo lekka kotwica służąca do ściągania statku z mielizny. [przypis edytorski]
23
Ereb (mit. gr.) – najciemniejsza część Hadesu, podziemnego świata zmarłych. [przypis edytorski]
24
rudel – rękojeść steru. [przypis edytorski]
25
stewa przednia – zakończenie dziobu łodzi. [przypis edytorski]
26
szkuta – niewielki statek rzeczny do przewozu ładunków. [przypis edytorski]
27
reja – poziome drzewce, u dołu którego mocowany jest żagiel. [przypis edytorski]
28
bak – górny pokład w dziobowej części statku. [przypis edytorski]
29
derka – gruby koc. [przypis edytorski]
30
buchalter (daw.) – księgowy. [przypis edytorski]
31
Drake, Francis (1540–1596) – angielski kaper (licencjonowany pirat), żeglarz i polityk brytyjski, jako pierwszy Anglik opłynął kulę ziemską. [przypis edytorski]
32
Franklin, John (1786–1847) – brytyjski admirał, badacz Arktyki, zginął w trakcie nieudanej ekspedycji badawczej. [przypis edytorski]
33
Złota Łania – statek, na którym sir Francis Drake opłynął świat. [przypis edytorski]
34
„Ereb” i „Terror” – statki zaginione razem z całą arktyczną ekspedycją sir Johna Franklina. [przypis edytorski]
35
wystawić (daw.) – wyobrazić. [przypis edytorski]
36
tryrema – trirema, starożytny okręt wojenny z trzema rzędami wioseł. [przypis edytorski]
37
concertina – odmiana akordeonu. [przypis edytorski]
38
falerneńskie wino – wino z okolic Neapolu. [przypis edytorski]
39
prefekt – urzędnik rzymski. [przypis edytorski]
40
poruczyć (daw.) – powierzyć. [przypis edytorski]
41
pryncypał (daw.) – zwierzchnik. [przypis edytorski]
42
do miasta, które przypomina mi zawsze pobielany grób – prawdopodobnie mowa tu o Brukseli. [przypis edytorski]
43
surdut – rodzaj dwurzędowej marynarki, popularnej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]
44
dzierżyć (daw.) – trzymać. [przypis edytorski]
45
wyraził uznanie dla mojej francuszczyzny – Conrad wielokrotnie podkreśla, że bohaterowie opowieści Marlowa rozmawiają ze sobą po francusku. [przypis edytorski]
46
bon voyage (fr.) – dobrej podróży. [przypis edytorski]
47
Ave! […] Morituri te salutant (łac.) – Witaj… pozdrawiają cię idący na śmierć (tradycyjny okrzyk gladiatorów na widok cesarza). [przypis edytorski]
48
skwapliwość – ostentacyjna gotowość a. pośpiech. [przypis edytorski]
49
kraj mój – mowa o Belgii, której król, Leopold II (1835–1909), władał również Wolnym Państwem Kongo, prowadząc tam rabunkową gospodarkę i ludobójczą politykę. [przypis edytorski]
50
tej wspaniałej kolonii – mowa o Wolnym Państwie Kongo, funkcjonującym w latach 1885–1908. [przypis edytorski]
51
adieu (fr.) – do widzenia (dosł.: z Bogiem). [przypis edytorski]
52
good-bye (ang.) – do widzenia. [przypis edytorski]
53
Du calme, du calme (fr.) – spokojnie, spokojnie. [przypis edytorski]
54
krotochwila (daw.) – żart. [przypis edytorski]
55
katakumby – podziemne korytarze, w okresie wczesnochrześcijańskim często spełniające funkcje cmentarzy. [przypis edytorski]
56
mangrowce – namorzyny, roślinność przybrzeżna. [przypis edytorski]
57
ujście wielkiej rzeki – mowa o rzece Kongo. [przypis edytorski]
58
siedziba rządowa – Boma, stolica Konga Belgijskiego. [przypis edytorski]
59
członki (daw.) – kończyny. [przypis edytorski]
60
powodować (daw.) – kierować. [przypis edytorski]
61
filantropijny – miłosierny. [przypis edytorski]
62
dla (daw.) – w celu. [przypis edytorski]
63
zdrenować – (o glebie) wysuszyć, odprowadzając nadmiar wody. [przypis edytorski]
64
inferno (wł.) – piekło. [przypis edytorski]
65
mór – zaraza. [przypis edytorski]
66
buchalter (daw.) – księgowy. [przypis edytorski]
67
asocjacja – skojarzenie. [przypis edytorski]
68
manufaktura – tu: wyroby. [przypis edytorski]
69
perkal – rodzaj cienkiego bawełnianego płótna. [przypis edytorski]
70
Kurtz – wg niektórych interpretatorów nazwisko znaczące; Kurtz (niem.: krótki) miałoby być imieniem diabła z ludowych podań, podobnie jak polskie „Kusy”. [przypis edytorski]
71
na tej stacji centralnej – mowa o Leopoldville (obecnie Kinszasa). [przypis edytorski]
72
tykwa – twarda okrywa owocu rośliny o tej samej nazwie, stosowana jako pojemnik na wodę. [przypis edytorski]
73
funt – brytyjska miara masy, obecnie ok. 0,45 kg. [przypis edytorski]
74
enuncjacja – deklaracja. [przypis edytorski]
75
boy – tu: służący (dosł. ang.: chłopiec). [przypis edytorski]
76
kreton – cienka bawełniana tkanina. [przypis edytorski]
77
neseser – rodzaj walizki. [przypis edytorski]
78
mika – błyszczący minerał, niekiedy mylony ze złotem. [przypis edytorski]