Son Alperen Muhsin Yazıcıoğlu’nun Sır Görüşmeleri

AK Partiyi kuran troykanın (Erdoğan-Gül-Arınç) önemli ayaklarından biri. Dışişleri bakanlığı, başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı yaptı. 1991’de Muhsin Yazıcıoğlu ile birlikte aynı dönemde milletvekili seçildi, yolları kesişti. Helikopter “kazası” sırasında cumhurbaşkanlığı görevinde idi. Onun gözüyle yaşananlar ve 18 yıllık arkadaşlığının bilinmeyenleri…

11. CUMHURBAŞKANI ABDULLAH GÜL:

Muhsin Bey’le tanışmanız ne zaman oldu, size göre nasıl biriydi?

Muhsin Bey, Anadolu’nun yiğit evladı. Bu tabiri çok kullanırız, “Anadolu’nun yiğit genci, evladı.” Bunu zaman zaman çok düşünmüşümdür. Muhsin Bey böyle tarif edilecek biridir. Anadolu’nun gerçekten en yiğit evlatlarından biriydi. Allah gani gani rahmet etsin, mekânı cennet olsun.

Muhsin Bey de ben de 1991 seçimlerinde milletvekili seçilerek Meclise girdik ama siyaseti önce de yaptık. Öğrencilik yıllarımız Türkiye’nin en kötü yılları idi. Yurtseverlik, vatanseverlik, ulvi davalar peşinde koşturduğumuz, şehit olan arkadaşlarımızın cenazelerini kaldırdığımız dönemlerdi. Muhsin Bey’in daha çileli dönemleri oldu. Uzun bir hapishane hayatı, haksız 12 Eylül sonrası. Daha sonra da milletvekili oldu, tabii olgun bir şekilde gelmiş oldu. Bunları şunun için söylüyorum: Bazı insanlar siyaseti değil, bizim kimimizin “dava” kimimizin başka şekillerde tarif ettiğimiz Türkiye’nin büyük sevdalıları olarak görmek istediğimiz, özlediğimiz Türkiye meselesi siyasetin çok üstünde olan bir şeydir.

Siyaset resmi; milletvekili olursunuz, çeşitli makamlarda olursunuz. Bütün bunları, o özlediğimiz Türkiye için araç olarak görürsünüz. Muhsin Bey de böyle birisiydi. O en çileli, en fedakâr dönemlerini, öğrencilik yıllarında, sonraki yıllarını da hapishanelerde geçirip çok pişerek, olgun bir şekilde, küçük heveslerin ötesinde bir kişi olarak milletvekili oldu. Bazıları vardır, milletvekili olmak için çok uğraşırlar. Muhsin Bey bunun çok ötesinde hevesleri, düşünceleri, rüyaları olan bir insan olarak çilesini çekmiş gelmiş birisiydi.

Milletvekilliği yaptığı dönemler hep tutarlıdır. Çünkü temeli çok farklı idi. Biz 1991 yılında ittifakla Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi beraber seçilmiştik. Herkes birbirini tanıyor. Anlayışına, bakışına, davranışına göre arkadaşlar organize oluyor. Muhsin Bey’i, bu kadar arkadaş içinde çok ayrıcalıklı olarak tanıdım. Benim öğrencilik yıllarım hep İstanbul’da geçti, onlar Ankara’da olduğu için, doğrusu o dönemlerde tanışıklığımız olmadı. İttifak döneminin ilk yılları hep iki partinin “nasıl uyuşacak, nasıl gidecek” diye düşündüğümüz kritik dönemleriydi. Bütün o dönemlerde ağırbaşlılığı, olgunluğu ile temayüz etmiş bir kişiydi.

Sonraki dönemlerde arkadaşlığımız hep gelişti. Ne zaman konuşsak, sohbet etsek, onu saf, temiz ve ulvi prensipler etrafında gördüm. Saf derken şeytani, cin fikirleri olmayan kişi anlamında söylüyorum, yanlış anlama olmasın. Gayet dürüst, açık fikirli ve daima prensip ve değerlere bağlı bir siyasetçi idi. Yanındaki arkadaşları da o zaman tanıdığım 6-7 kişi olarak devam ettiler. Onları da hep öyle gördüm, yakın hissettim. Bizim partide de beni kendine yakın hissedenlerden gördü. Birçok zaman bir araya gelirdik.

En kritik dönemlerde herkes araziye uyarken, çeşitli gerekçeler ileri sürerken, günün etkili insanlarının güdümüne girerken Muhsin Bey bunu yapmamıştır. Bunu o kadar yapmadı ki saygı duyduğu, geldiği Ocaktan, Türkeş Bey’den bile bu prensipli, ilke bağlılığından dolayı ayrıldı. Bunlar kolay şeyler değildi. Bir taraftan saygı duyarsınız, bir taraftan yaşça önemli insanlar, prensip ve değerleriniz söz konusu olduğunda ters düşersiniz. O da saygılı bir şekilde, bir çirkinliğe fırsat vermeyecek şekilde, dedikoduya, yakışmayacak tavırlar içine girmeyecek şekilde kendisini ayırt edebildi. Bu kolay bir şey değil. En zor işlerden birisi de bu tabii ki. Aslında karakterler bu durumlarda test edilir. Bunu saygın, asil bir şekilde mi yoksa seviyeyi çok düşürerek mi yapıyorsunuz?

Siz de 1998 yılında Fazilet Partisi’nden genel başkan adayı olmuştunuz…

Ben de onu yaşadığım için söylüyorum. Biz bu kararı verince çok düşündük arkadaşlarla, İslam tarihini, Türk tarihini bütün düşünüyorsun. Sonunda karar verdiğimizde o zaman “Ben bunu gidip hocaya söyleyeceğim.” dedim. Çok şaşırdı arkadaşlar. “Nasıl yani?” dediler. “Ben onun en yakınlarındanım.” dedim. Genel başkan yardımcısıyım. Sokaktan, gazetecilerden mi duyacak genel başkan adaylığımı. Bizden duymalı. Kimse gelemedi, Azmi Ateş Bey’i aldım, beraber gittik. “Hocam!” dedim. “Bizim yapacağımız şeyi sokaktan başkasından duymanızı istemem.” dedim. “Size koşup gelecekler, çocuklar şöyle yapıyor.” diye. “Siz biliyor olmalısınız bunu, müsaade ederseniz söyleyeyim, size saygı ve sevgimizden bir şey yok ama bu siyaset tarzının ne memlekete ne partimize ne size faydası oluyor. Biz böyle bir hareket içine giriyoruz, burada şunu bilin ki saygımızda en ufak bir şey olamaz.” “Bir düşünün.” dedi. Bu işler çok zordur. Daha sonra da Allah rahmet etsin, hoca beni hep takdir etti. “Asil davrandı Abdullah Bey.” diye her yerde konuştu.

Siz de cumhurbaşkanı iken ona jest yaptınız.

Hayır, o jest değil. O görev. O büyük bir sorumluluktu. O dönem parti kapatma davaları yaşanıyor, ben her gün dua ediyordum. Böyle bir şey gelince önüme “Aman bir hak tecelli etmesin, kara leke olarak kalır üstümde.” dedim, bir taraftan da düşünün parti bir oyla kurtuldu. O dava bitti. O bizim görevimiz, sorumluluğumuzdu. Söylemek istediğim; bütün bunlar zor şeyler. Erbakan Hoca’yla ilgili ağzımdan kötü bir kelime çıkmamıştır. Muhsin Bey’le de şahit olduğum kadar niçin ayrıldıklarının gerekçelerini anlatmanın ötesinde en ufak saygısızlık içerecek bir şey duymadım. Bunlar çok önemli tabii.

Türkiye’nin o zor dönemlerinde, herkesin sindiği dönemde Muhsin Bey çok öne çıktı. Cesurdu… Herkes ilkeli, prensipli olur ama cesur olamaz. İnsanlar bazen ilkeli olur ama pasif kalırlar. Yanlış yapmazlar ama pasif kalırlar. Muhsin Bey cesur tavrıyla hep konuştu, çok açık tenkitler yaptı. Meclis kürsüsünden konuştu. Basında, dışarıda çok konuşmaları oldu. Yanlış şeyleri, o süreçleri çok eleştirdi. Kendisinin ayrıldığı siyasi kadrolar çeşitli gerekçelerle diğeriyle hareket ederken, Muhsin Bey tutarlı tavırlar ortaya koydu.

Sizin de bakan olduğunuz REFAHYOL Hükûmeti’ne hiçbir şart koşmadan destek olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

REFAHYOL Hükûmeti’nin kurulmasında anahtar rol oynadı. Arkadaşlarıyla verdiği destek çok kritikti. Bunu herhangi bir karşılık beklemeden yaptı, Türkiye bu işlere hep alışıktır, pazarlık yaparak al-ver işleri yapılır, bakanlar, koltuklar, makamlar bunların hiçbirini aklının ucundan geçirmedi. Sadece dava ve özlediği Türkiye vardı. Bu hiç unutulmaz doğrusu. Erbakan Hoca da hep takdir etti.

Cumhurbaşkanlığım döneminde, sancılı süreçte Muhsin Bey hep doğruları söyledi. Cesur ve açık yüreklilikle hep konuştu. Cumhurbaşkanı seçildiğimde arkadaşlarıyla beraber tebriğe geldiler. Toplumsal destek benim için de önemliydi. Arkamda olduğunu görmek… İnsanlar siyasi hayatta hep zikzak yaparlar, bir sürü kazanımlar/kaybetmeler, çok hesabi olurlar küçük insanlar. Muhsin Bey’i ben hep tek istikamette gördüm. Hiçbir zaman küçük hesaplar içinde olmadı. Değerler üzerinden hareket etti. Bunun en önemli sebeplerinden birisi de siyasetten önceki döneminin muhasebeleri, çileleri… Hayran olduğum bir şey, arkadaşlarının da etrafında çok kenetlenmesi, bu kolay bir şey değil. Ana akım siyasetten kopup belli bir siyasi hareket olduktan sonra onun yaşayabilmesi, var olabilmesi tek kişilik işler değildir. Kendisi gibi aynı hassasiyetlere sahip çok güçlü arkadaşları vardı. Şimdi de vefatından sonra onu hep görüyorum. Bunun ille de siyasi hayatta olması gerekmiyor. Toplumun içinde de bunu görüyorum.

Helikopter kazasında öldüğü/öldürüldüğünde siz cumhurbaşkanı idiniz…

Vefatı çok elem verici. O zaman cumhurbaşkanı idim. Ben doğrusu o günü hiç unutamam. Şöyle unutamam; bana haber geldi, makamda Çankaya’dayım. Böyle bir şey oldu. Önce inanamadım, nasıl olabilir dedim, sonra işin gerçek olduğunu düşündükten sonra hemen ulaşılması ve devamlı takiple herkese talimat verdim.

Zaman geçtikçe ilk defa, bütün Türk Devleti’nin, Türk Devleti demeyeyim de devletimizin, kurumlarının beni büyük hayal kırıklığına uğrattığını gördüm. Öfkeleniyordum, şöyle diyordum; “Nasıl olur?” diyordum, bugün gibi hatırlıyorum. “Afrika’nın ormanlarında düşmüş bir helikopter mi bu okyanusun ortasına düşmüş bir uçak mı? Bu kendi sınırlarımız içerisinde düşmüş bir helikopter, nasıl olur da buna ulaşılamaz?” diyorum. “Hani ta uzaydan yürüyen arabanın plakasını okuyan teknolojilerden bahsedilirken nasıl olur da hâlâ ulaşamazsınız?” diye bütün kurumlara, hepsine talimat veriyordum, özel kalemim, yaverim, danışmanım sürekli bilgilendiriyorlardı. Doğrusu aklım hiç almadı. Âcizliği, bütün kurumların âcizliğini o zaman çok acı hissettim. Çok öfkeleniyordum, ya nasıl olur! Çünkü saatler geçiyor, nasıl olur bu okyanusun ortasına düşmedi! Balta kesmez ormanlığa düşmedi, kendi sınırlarımız içinde olan bir şey. Helikopterin gidişi gelişi hep takip ediliyor. Bu nasıl iş, nasıl yetişilemez.

Ertesi gün, bütün o koordinasyonu, çalışmaları gördükçe, hâlâ ulaşılamıyor, bir taraftan haber gelir, doğru mu değil mi? Bütün devlet sisteminin o günkü gibi âcizliğini devletin başı olarak çok hissettim. Bunu herkesin kafasına vurur gibi de söyledim. Hâlâ da akılalmaz bir şey. Sonra tabii acı gerçek ortaya çıktı. Ulaşıldı, edildi ama… Her şey iş işten geçtikten sonra, büyük zaman kaybından sonra oldu. Daha sonra bunun ortaya çıkması için epeyce uğraş verdim, Devlet Denetleme Kurulunu görevlendirdim, çok sıkı talimatlarım oldu. Onlar da çok çalıştı, rapor da yayımlandı. Onlar savcılığa, ilgili kurumlara verildi. O ara, bu çalışmalardan rahatsız olanlar oldu. Bana da iletildi. Hiç şey etmedim. (Dikkate almadım.) Burayı geçeyim…

Kaza için ne diyorsunuz, sizin yorumunuz, kanaatiniz nedir?

Çeşitli şüpheleri izale etmek gerekiyor. Açıkçası bana bugün de sorsanız “Kesin şudur.” diyebilecek durumda değilim. Bütün şüpheleri izale etmek gerekiyor. O zaman başka hava araçlarının etkisiyle bu işin olduğu şeklinde iddialar çıktı. Hatta DDK raporunda, çeşitli gaz zehirlenmeleri de çıkınca, “Bunlar nasıl olur?” diye derinleştirildi.

Genelkurmay Başkanı’nı çağırdım, söyledim. Çünkü o zaman Hava Kuvvetlerinde radarların incelenmesiyle ilgili müsaadeler veriliyor, bana çeşitli mektuplar da geliyordu. Sonra Genelkurmay Başkanı’na dedim, onlar Hava Kuvvetleri Komutanı’na dedi, onlar geldi. İlgilileri çağırdım. Radarlar, uzun uzun anlatıldı.

Ama mahkeme süreci içinde de bazı şeylerin muğlak kaldığını gördüm. Özellikle mahkeme sürecinin yavaş gittiğini, takip ediyordum. DDK’nın başındaki ve raporda çalışan arkadaşlar, oranın çok yavaş gittiğini, bazı şeyler yavaş gider de imkânlar elvermez, orada dikkat çekici bir yavaşlama-gönülsüzlük hissediyorlardı. Bunun üzerine Adalet Bakanı ve ilgililerin dikkatini çektim.

Cumhurbaşkanlığı göreviniz devam ederken size özel mektup, CD, bilgi geldi mi?

Mektuplar geliyordu. Bir gün bana özel bir zarf içinde bir CD göndermişlerdi. Yanımdakilerle baktık, “Efendim biz iyi niyetle oraya gittik, kurtarma çalışmalarını, gördüğümüz kadarıyla sizin açıklamalarınızı görünce şüphelenmeye başladık.” diye. Tabii isimsiz göndermişler. O CD’de resimler vardı. Dayanamadım, o zaman “Bu aygıtları keçiler mi söktü!” diye demeç vermiştim.

Gerçekten bu iş ne olursa olsun, bu basit bir helikopter, karmakarışık değil. VIP statüsünde bir helikopter değildi. Bazen buradan kalkıp bir yere gidiyoruz. Dönüp baksak kaç tane kural hatası yapmışız. Böyle de olabilir, başka türlü de olabilir. Ama önemli olan şey, otoritenin bütün bunları hiçbir tereddüt olmayacak şekilde netleştirmesi, şüpheleri giderici bir çalışmanın yapılması. Burada hâlâ dava devam ediyor. Yine devlet sisteminin, mekanizmalarının çürük olduğunu görüyorum.

Helikopterin parçalarını söken iki kişinin 15 Temmuz akşamı Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ın otelini basan kişilerle aynı adam olduğu tespit edildi.

Çok önemli bir nokta. Onlar niye sökülür, ne olur, bunları alıp satacak mısın? O talimatlar nasıl verilmiştir. Daha önce yapmışlar mı? Mahkeme soracak, gidip evine bakılacak, evinde 10 tane var mı?

Eşinin feryadını anlamak lazım. O zaman kendisiyle de konuştum. Davet ettim, konuştum. Çok öfkeliydi, anlayışla karşıladım. Hangimizin başına gelse o öfkeyi göstermeyiz! Nitekim çok haklı olduğu da ortaya çıktı. Görüyoruz bunu. Birçok şey sürüncemede kaldı. Muhsin Bey çok büyük bir kayıp. Bugünleri görse, kimleri görse ne derdi? Doğruya doğru derdi. Birçok insan doğruyu, yanlışı görmüştür ama o cesaretle, yüksek sesle bunu söyledi.

1991-2009 arasında önemli anekdotunuz var mı? Tezkerenin geçmemesi ile ilgili nasıl bir duruş sergilediniz, görüşmeleriniz oldu mu?

Oluyordu ama Muhsin Bey bizi destekliyordu. Muhsin Bey o dönemlerde açık konuşmalar yaptı, beni de çok cesaretlendiriyordu. 2007’de cumhurbaşkanlığı adaylığım için “Hiç yılma.” diyordu. Bu tip ayak oyunlarını (367 krizi) çok yaparlar, sağlam durmamı, vazgeçmememi birkaç kez söyledi…

1991 seçiminde RP’den milletvekili adayı olduğunda Yazıcıoğlu ile “kutsal ittifak” (RP-MÇP-IDP) listesinde birlikte milletvekili seçildiler. REFAHYOL Hükûmeti’nde (1996-1997) Maliye bakanlığı yaptı. 2001’de AK Partinin kurucu teşkilat başkanı idi. 58 ve 59. Hükûmetlerde başbakan yardımcılığı yaptı. 2007’de kendi isteğiyle aday olmadı, AK Partiden istifa etti. Türkiye Partisini kurdu, daha sonra kapattı. 2018’de CHP’den Konya milletvekili seçildi.

ESKİ MALİYE BAKANI, BAŞBAKAN YARDIMCISI ABDÜLLATİF ŞENER:

Yazıcıoğlu ile ne zaman tanıştınız, hangi yıldı hatırlıyor musunuz?

Evet hatırlıyorum. İlk karşılaşmamız ve aramızdaki hukukun gelişmesi 1991 yılındaki genel milletvekili seçimiyle başlamıştır. Bu seçimlerde ben ilk kez milletvekili adayı olmuştum. Bir ittifakla partilerimiz seçime giriyordu. Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi. Üç parti ittifakla seçime girmiştik. Sivas’tan sadece RP ve MÇP’nin milletvekili adayları vardı. 2 aday MÇP’den, biri Yazıcıoğlu, diğeri Mustafa Mit, 4 aday da RP’dendi. İttifak kesinleşip seçim kampanyası başlayınca biz daha önce seçim çalışmasına başlamıştık. Muhsin Bey aday listeleri kesinleşince ertesi gün Sivas’a geldi. Birlikte programlar yapıldı. RP-MÇP’li adaylarla bazı yerlerde birlikte konuşmacı olduk. Seçmende ittifak algısını oluşturmak için birlikte programlar yapıldı. İlk çalışma programında Şarkışla ve Gemerek ilçelerinde birlikte gezdik. İlçe merkezlerinde ve büyük köylerde birlikte dolaştık. Onun aday sıralamasındaki yeri benden önce olduğu için protokolde de buna uyardık, ana konuşmacı Muhsin Bey olurdu. Seçim çalışması sırasında tabanda ittifakın çok iyi desteklendiğini hissettim. Bütünleşme vardı. İttifak öncesi de köyleri dolaşıyorduk ama ittifakla birlikte Sivas’ta ilginin arttığını kalabalıklardan ve coşkulu tezahüratlardan gördüm.

Hiç unutmuyorum, Yeniçubuk pazarı vardı. Pazarda, bir binanın balkonundan hitap ettik. Çok kalabalıktı pazar yeri. Tezgâhlar olunca yüksek bir noktadan hitap etme ihtiyacı olmuştu. Muhsin Bey de ben de orada konuşma yaptık. Büyük bir coşkuyla karşılandık. O bölgenin beldelerinde de aynı coşkuyu gördüm. Güzel bir kampanya oldu.

Özal’lı yıllarda ne RP ne de MÇP barajı aşmıştı. 1991 seçimlerinde 6 milletvekilinin 4’nü de Sivas’ta ittifak çıkardı. Tam bir zaferdi.

Seçim çalışmasını yürütürken Yazıcıoğlu’na gösterilen ilgi bir milletvekili adayının ötesinde bir “genel başkan” gibi miydi? Farklı bir gözlem yapabiliyor musunuz?

Ülkü Ocakları genel başkanlığı yapması sebebiyle, MÇP tabanında geniş bir kitle, onu o zaman bir lider gibi görüyordu. Doğal lider gibi. İnsanların gönlünü kazanmış. Bu uzaktan görüntü ile oluşacak bir şey değil. İkili ilişkilerinin de çok yoğun olduğunu biliyorum. Milletvekili olduktan sonra da onu gözlemledim. İnsanlarla çok ilgilenirdi, bazen Mecliste odasının önünden geçtiğimde kapısında uzun bir kuyruk olurdu. Sivas’ın merkezinden, ilçelerinden, köylerinden her zaman ziyaretçisi olurdu. Hepsiyle ilgilenirdi. Sorunlarını dinler, çözüm arardı.

MÇP örgüt olarak Sivas’ta güçlü idi. Hatta açık düşüncem şu; partide kalsa kesin genel başkan olurdu. Sadece benim değil herkesin kafasında Muhsin Bey’in Türkeş sonrasında lider olacağı düşüncesi hâkimdi. MÇP tabanında daha güçlü idi bu anlayış. BBP’yi kurmak üzere ayrılınca, istifa edince doğrusu biraz üzüldüm. Ayrıldığı günlerde Sıhhiye’de bir ofisi geçici kullandığını duydum. Ziyarete gittim. “Hakkında hayırlısı.” olmasını diledim. Ama ayrılmasa burada (MÇP) istikbali olacağını da söyledim kendisine. O da dedi ki “Aslında ayrılmamız gerekiyordu. Ayrılmak durumunda kaldım… “ Ayrıntısını sormadım.

Zorunlu bir ayrılık gibi mi anlattı?

O da aslında ayrılmamız gerekiyordu deyince detayını sormadık. “Ama.” dedi, “Ne yapacağımız konusunda kesin kararlı değiliz.” diye ilave etti. “ ‘Yani bir dernek faaliyeti mi sürdürürüz, partileşme sürecine mi gideriz?’ karar vermedik daha.” dedi. Ayrıldığı gün parti kurma fikri kesinlikle kendisinde yoktu. Dernekleşme gibi görüşleri vardı. Dernek faaliyetleri daha bağlayıcı ve sınırlıdır. Kendi tabanına daha geniş ulaşacağı bir faaliyet alanı oluşturması doğal. Sonra partileştiler.

BBP’yi kurduktan sonra güçlü, heyecanlı bir kitlesi vardı. Örgüt ve parti tabanı, diğer büyük kitle partilerinin tabanından daha güçlü şekilde partisine sahip çıkan bir kitle idi. Hatta onu hâlâ görüyorsunuz. Geçen Konya’dan Ankara’ya geliyorum. Bir tırın arkasında koskocaman Yazıcıoğlu’nun fotoğrafı. Vefatının üzerinden 12 yıl geçmiş. Siyasette düşünün biri, milletvekilliğini bıraktıktan 2 yıl sonra kimse onu hatırlamaz, ismini unutur, Muhsin Bey hâlâ Türkiye’de önemli bir kitle tarafından sayılan ve anılan bir isim.