На дняпроўскім лузе

Торт

Сёння з раніцы Яўгену трэба было зайсці ў дзве канторы, каб вырашыць свае гаспадарчыя праблемы. А тут яшчэ жонка напомніла:

– Глядзі ж, не забудзь пра торцік, ды нідзе не затрымлівайся!

«Так, – уздыхнуў Яўген, – давядзецца ж яшчэ ехаць з жонкай у другі канец горада, цешчу віншаваць з днём нараджэння…»

Каб не забыць і не трапіць у няміласць да жонкі, ён вырашыў адразу купіць торт, а потым заняцца сваімі пытаннямі. Тым больш што крама была па дарозе.

І вось з вялікім тортам (не паскупіўся для дарагой цешчы!) Яўген паімчаў па інстанцыях. Зайшоў у адзін з кабінетаў, а там дзве дзяўчыны працуюць. Убачыўшы ў руках у Яўгена торт, пераглянуліся, усміхнуліся і ў імгненне вока выдалі яму патрэбную даведку. Радасны Яўген горача падзякаваў, паклаў паперку ў кішэню, схапіў торт і пабег далей.

У наступнай арганізацыі яго сустрэла мілавідная жанчына сярэдняга веку. Яна здзіўлена паглядзела на торт, хацела нешта сказаць, а потым, відаць, перадумала. Бо адвяла ўбок вочы і махнула рукой. Яўген выклаў ёй сваю просьбу. Жанчына хуценька зрабіла неабходныя запісы і патлумачыла, што трэба яшчэ зайсці ў суседні кабінет, там усё ўзгадніць і паставіць пячатку.

У другім пакоі, куды зайшоў Яўген, за сталамі сядзелі некалькі чалавек. Свабоднага крэсла не было, таму торт ён паставіў на край аднаго са сталоў, аддаў паперы, каб заверылі пячаткай, і стаў расказваць пра свае клопаты. Справа, па якой ён звярнуўся, была складаная, тым не менш вырашылі яе тут хутка і ветліва. Шчаслівы Яўген схапіў паперы і паімчаў дадому.

…Толькі калі мінуў два аўтобусныя прыпынкі, спахапіўся: забыў торт на стале!

Кінуўся назад. Адчыніў дзверы – і разгубіўся: работнікі канторы, весела перамаўляючыся, дружна рэзалі і елі яго торт!

Яўген ціхенька зачыніў дзверы і ўсміхнуўся: дык вось чаму сёння яму так шанцавала!

Як упаляваць зайца…

Стары Цімох – знакаміты на ўсю ваколіцу паляўнічы. Бывала, ні адзін паляўнічы з іх вёскі і бліжэйшых не мог столькі ўпаляваць дзічыны, як ён. Узімку ні разу не вяртаўся з лесу без беляка.

Апошнім жа часам чамусьці Цімоху не шанцуе.

– Страціў ты, відаць, нюх, – жартуе яго жонка Марфа. – А можа, ты так дзе швэндаешся, стрэльбу толькі для прыліку носіш?

– Гэта ўсё экалогія вінавата, – апраўдваецца стары паляўнічы. – Дый браканьераў развялося больш, чым зайцоў!

Як бы там ні было, але зайчаціны даўно не елі за сталом у Цімоха.

І тут раптам пранеслася чутка: Верка, дачка Аксінні, што жыве на другім канцы іх вялікай вёскі, якая ўжо носіць назву аграгарадка, злавіла ў горадзе зайца.

«Вось табе і маеш, – зніякавеў Цімох. – Звычайная баба злавіла зайца. А я нават са стрэльбай рады не дам!» І так узяло Цімоха за жывое, што не вытрымаў: дачакаўся чарговай пенсіі і, ні слова не сказаўшы жонцы, паехаў у горад. Распытаў у суседзяў, дзе можна сустрэць Верку.

Завітаў да яе на працу – у аўтапарк. Спытаў у дыспетчара, назваўшы прозвішча – Назарава.

Неўзабаве да яго накіроўвалася высокая маладая дзяўчына з чырвонай павязкай на рукаве і з нейкімі паперамі ў руках.

– Слухаю вас, дзядуля!

– Дзень добры, зямлячка! Гэта ж я спецыяльна прыехаў, каб даведацца, дзе ты таго зайца злавіла. А то мне, бываламу паляўнічаму, сорамна, што ніяк не ўпалюю…

– Ой, дзядуля! – Нечакана рассмяялася дзяўчына. – Ды я гэтых «зайцоў» кожны дзень лаўлю, нават па некалькі ў кожным аўтобусе. Я ж кантралёрам працую…

Неспрыяльны дзень

У сваёй газеце мы завялі рубрыку, пад якой сталі змяшчаць інфармацыю аб тым, якія дні неспрыяльныя для здароўя. Гэта спадабалася шматлікім чытачам. І мы радаваліся, што прыносім карысць людзям.

Сёння ж з раніцы пазваніла незнаёмая жанчына:

– Вы прымушаеце мяне хвалявацца! Я буду скардзіцца!

– А што здарылася?

– Я не атрымала газету і не ведаю, які сёння дзень: спрыяльны ці неспрыяльны. Сяджу і пакутую, думаю, прымаць лякарства ці не…

– Прабачце, але ў тым, што вы не атрымалі газету, рэдакцыя невінаватая, – гаворым мы жанчыне. – Спытайце на пошце. А якое ў вас самаадчуванне?

– Добрае…

– Ну, дык радуйцеся жыццю, займайцеся справамі…

Праз некаторы час пазваніў нейкі дзядок. Як завуць, не сказаў. У яго – свая скарга:

– Вы, шаноўныя журналісты, няпраўду пішаце!

– Чаму ж? – захваляваліся мы.

– Вось напісалі ў газеце, што сёння – неспрыяльны дзень, а ў мяне цудоўнае самаадчуванне!

– Скажыце: «Слава Богу!» ды адпачывайце на здароўе!

– Дык як жа так: вы пішаце адно, а атрымліваецца другое! І наогул, адкуль вы ведаеце пра тое, што пішаце?

– Наконт прагнозаў усе звесткі ёсць у Інтэрнэце…

– Што мне ваш Інтэрнэт! Вы праўду пішыце! Калі дзень неспрыяльны, то чаму я гэтага не адчуваю?

– Таму што гэта ўплывае толькі на метэазалежных людзей…

– Але я таксама чытаю вашу газету! Буду скардзіцца!

– Ну вось і пацвердзіўся наш прагноз, – з горкай усмешкай сказаў галоўны рэдактар. – Дзень сапраўды неспрыяльны, ва ўсялякім разе, для нас.

Творчыя пакуты

(З дзённіка аднаго пісьменніка)

Учора быў на сустрэчы з чытачамі гарадской бібліятэкі. У асноўным гэта былі рабочыя мясцовага завода. Я выступаў разам з паэтам Яўгенам Сінякрылавым. Ён быў у настроі, парадаваў усіх новымі вершамі. Я таксама не падвёў – расказаў пра свае творчыя планы. Не ўтрымаўся, каб не пахваліцца, што працую над апавяданнямі, адначасова думаю пра аповесць аб жыцці сучаснага рабочага класа.

На гэты раз сустрэча адбылася ў гімназіі. Малайцы, гімназісты! Задавалі шмат пытанняў аб маім жыцці і творчасці, цікавіліся, над чым я працую зараз.

Распавёў ім, што планую напісаць аповесць аб жыцці сучаснай моладзі.

Выдатна прайшла творчая сустрэча ў жаночым інтэрнаце. Дзяўчаты і маладыя жанчыны расказалі пра сваё жыццё-быццё, дапытваліся, ці жанаты я. Выказалі просьбу, каб я напісаў раман пра сямейныя адносіны ў наш няпросты час. Я не змог адмовіць у такой шчырай просьбе, паабяцаў напісаць, парадаваць чытачоў.

Сёння зноў будзе сустрэча з чытачамі. На гэты раз у домакіраўніцтве. Прыйдуць ветэраны. Безумоўна, будуць прасіць напісаць пра іх слаўныя справы.

Давядзецца, як заўсёды, абяцаць…

Песня без канца

– Іншыя мужчыны, як мужчыны: усё для дому стараюцца. А ты, целяпень, нават дачу не пабудуеш!..

Пабудаваў.

– Ну і жыццё! Іншыя жанчыны не жывуць, а красуюцца. А тут на дачу даводзіцца дабірацца спадарожнымі машынамі ды пехатой…

Купіў «Запарожца».

– Ну й гаспадар, ну й гаспадар! Машына пад адкрытым небам іржавее, а ён гараж не пабудуе!..

Купіў зборны металічны гараж.

– Кожны, хто паважае сябе, на «Жыгулях» ездзіць, а ў гэтую бляшанку і садзіцца брыдка!..

Купіў «Жыгулі» дзевятай мадэлі.

– Трэба такому ёлупню быць: машыну прыстойную набылі, а гараж, як куратнік…

Пабудаваў новы, цагляны.

– Табе не здаецца, што на нашу дачу сорамна ўжо гасцей запрашаць! У людзей – двухпавярховыя!..

Паехаў па будаўнічыя матэрыялы і… не вярнуўся.

Новае жыццё

– Хопіць! – рашуча сказаў Максім Бярозка, вяртаючы буфетчыцы талерку з жаўтлявым рысам пад назвай «плоў». – Ешце яго самі!

– Нагі маёй тут не будзе! – казаў Бярозка праз некаторы час у пральні, забіраючы пакамечаную кашулю з плямамі, як на геаграфічнай карце.

– Усё, хлопцы, па піва я ўжо бегаць не буду! – сказаў неўзабаве Бярозка аднакашнікам у інтэрнаце.

– Ну, даеш?! – не паверылі тыя.

– Святая праўда! На Каляды жанюся!..

Тонкі разлік

У двары стаяла старая альтанка, якую трэба было тэрмінова знесці. Старшыня жыллёвага кааператыву некалькі разоў прасіў жыльцоў разабраць яе, але ніхто не хацеў і пальцам паварушыць. Тады старшыня павесіў на альтанцы запіску: «Ахоўваецца дзяржавай!»

За адну ноч альтанка была разабрана.

Будзе ведаць

Не кожны нават і ва ўмовах публічнасці адважыцца на свайго начальніка бочку каціць, крытыкаваць, значыцца. Асабліва на такога, як наш. Іван Калістратавіч злы, як чорт. Яго і падначаленыя баяцца, і жонка дома па адной масніцы ходзіць.

Адзін толькі я рэжу яму праўду-матку прама ў вочы. Пра тое, што падначаленым сваім за дысцыпліну ледзь карак не праеў, а сам ранкам прыходзіць, калі ўсе ўжо на працы. Што падхалімаў вакол сябе напладзіў. Што пах ад яго ў рабочы час, як ад бочкі з півам.

Словам, ні аб адным ягоным недахопе не прамаўчу. Зарок сабе такі даў. Няхай ведае, што… аб ім гавораць у нашым калектыве.

На прыёме да ўрача

– Парфен Ягоравіч! – увайшла ў кабінет медсястра. – Там да вас просіцца на прыём начальнік Глаўка…

– Вось бюракраты, дык бюракраты! Чаму б не пастаяць, як людзі, у чарзе, не ўзяць талончык да ўрача? Дык не ж, абавязкова яму трэба без чаргі! Хопіць! Больш нікому ніякага патурання! Не прыму! Тым больш, што мой працоўны час даўно скончыўся і трэба бегчы на нараду да галоўнага ўрача.

– Прабачце, Парфен Ягоравіч, – заявіла медсястра, – але там яшчэ рубшчык мяса з нашага гастранома чакае!

– Вось як?! Чаму ж вы раней не сказалі? Запрасіце, калі ласка, у мяне яшчэ паўгадзіны знойдзецца…

Знайшоў выйсце

Што ні кажыце, а ёсць яшчэ ў нас бюракраты, грубіяны. Мяне ж у гэтым ніхто не папракне. Хоць кірую такой установай, што іншы даўно б з глузду з’ехаў.

Мяркуйце самі: аднаму тэлефон патрэбен без чаргі, хоць і нумароў свабодных няма, другі скардзіцца на дрэнную дастаўку карэспандэнцыі, у трэцяга радыё маўчыць. Карацей кажучы, працую начальнікам вузла сувязі.

Працу сваю я арганізаваў па-новаму, ніводнай скаргі не чую. Толькі зазвоніць тэлефон, як мая сакратарка Нэлачка падхоплівае трубку:

– Сідар Сідаравіч яшчэ не прыйшоў…

Праз некаторы час новы званок. Сакратарка ласкавым голасам у адказ:

– Сідара Сідаравіча пакуль што няма…

Зноў звоняць, зноў гучыць пяшчотны голас:

– Прабачце, калі ласка, але Сідар Сідаравіч выйшаў…

У тым, што менавіта так адказвае мая сакратарка, можаце не сумнявацца, бо я заўсёды пры гэтым прысутнічаю.

Дамафон – штука патрэбная

У нас на працы зайшла нядаўна размова, ці варта ўстанаўліваць у пад’ездах дамоў дзверы з кодавымі замкамі, а ў кватэрах – дамафоны. Меркаванні былі розныя, але ўсіх пераканаў малады электрык, адзіны халасцяк у нашай брыгадзе, Слава Падбярэжскі.

– Нават не сумнявайцеся! – горача даводзіў ён. – Калі б не гэтыя самыя дзверы і дамафон, то не ведаю, што было б са мною. Вось толькі паслухайце.

Пазнаёміўся гэта я з маладой і прыгожай кабетай, Аксанай. Муж яе – нейкі таленавіты інжынер, з камандзіровак не вылазіць. Ну, а я, зразумела, – ад Аксаны. І вось аднойчы толькі мы расслабіліся, чую званок у дзверы. А справа адбывалася на сёмым паверсе. Сунуў я свае трусы ды шкарпэткі ў кішэні, кулем вылецеў з кватэры і джыгануў на восьмы паверх. Ледзьве паспеў, бо ліфт ужо спыніўся на сёмым паверсе, дзверы расчыніліся, і выйшаў Аксанін муж. А калі б не было такіх дзвярэй і ён адразу дадому з’явіўся? Страшна ўявіць, што было б!..

Сапраўды, дамафон – штука карысная.

Свае стэрэатыпы

У краме жанчына ветліва гаворыць касіру:

– Прабачце, але вы няправільна далі мне здачы…

– Яшчэ чаго! – абурылася касірка. – Вечна вы, пакупнікі, што-небудзь прыдумаеце! У іншага дома непарадкі, тады тут пачынае прыдзірацца! Што, я не ведаю сябе? Як я магла памыліцца, калі машына лічыць!

– Справа ў тым, што…

– Гэта вы ўсё выдумляеце!

– Паслухайце…

– І слухаць нічога не хачу!

– Гэта ж вы далі мне на здачу лішнія грошы!

Ці многа трэба для шчасця?

Тамара радасна расказвае сяброўцы:

– Каб ты ведала, які цудоўны мужчына на мяне клюнуў! Сіла! Страсць! Сапраўдны джэнтльмен! Прыязжаў з іншага горада ў нашу кантору па справах сваёй фірмы. Пакуль я афармляла яму паперы, дык ён нагаварыў мне кучу кампліментаў. Маўляў, я – незвычайная дзяўчына, пра якую можна толькі марыць, а ён, калі быў бы свабодны, не раздумваючы ажаніўся б на мне… Толькі ў мяне такія незвычайныя валасы і грудзі, толькі ў мяне такі прывабны пагляд і ласкавы голас…

Слухаючы яго, я ледзь здолела правільна аформіць патрэбныя дакументы, бо ад шчасця ў мяне ажно закружылася галава. Ух, вось гэта мужчына!

– Тамара, а які ён з выгляду? – зацікавілася сяброўка.

– А ведаеш, я нават і не прыкмеціла…

Людзі-суседзі

Што нi кажыце, а добрыя суседзі – вялікае шчасце. Мне ў гэтым сэнсе надта пашанцавала.

На адной пляцоўцы са мной жыве Антось Гаўрылавіч – добры, сціплы чалавек. Працуе недзе на заводзе. Сям’я вялікая, дружная. У ix кватэры ёсць тэлефон. Таму мы часта там бываем. Асабліва мая цешча. Яе старая сяброўка атрымала кватэру на другім канцы горада, i асноўны сродак зносін паміж iмi – тэлефон. Па паўтары гадзіны праседжвае цешча з трубкай у руках. I нічога, Антось Гаўрылавіч i яго сям’я церпяць, нават i выгляду не падаюць, што мы ix турбуем.

Другі сусед – Сямён Данілавіч. Энергічны, дзелавы, любіць тэхнікy, а дакладней – уласныя «Жыгулі». Ну i мы, зразумела, не абыходзім яго бокам. То на базар цешча з’ездзіць з суседам, то жонка мая на працу пад’едзе, то мне з iм па дарозе…

Трэці сусед наогул золата. Максім Іванавіч выдатны рыбак, грыбнік, ягаднік. Haловіць рыбы – я ўжо тут як тут. I юшкі адведаю, і да юшкі нешта перападзе. Ну, а калі грыбоў ці ягад набярэ, то разам са мною ў Maксімa Іванавіча сядзяць i цешча, i жонка, i абедзве мае дачкі. Наядзімся i да дому яшчэ прынясем. Так што, можна сказаць, дарогу ў лес не ведаючы, мы дароў прыроды на зімy назапашваем нават больш, чым тыя, хто з лесу не вылазіць.

Вось толькі нядаўна пасяліўся ў нашым пад’ездзе Альберт Круцёлкін. Ну i тып, я вам скажу. Такі ўжо нахабны, што далей няма куды. То грошай прыйдзе пазычыць, то спытае колькі часу, бо ў яго, бачыце, гадзіннік сапсаваўся. Відаць, давядзецца мне кватэру мяняць.

Усмешка джаконды

Я сустракаўся з ёю амаль штодня. Ідучы ў гастраном па пакупкі, вяртаючыся дадому, заўсёды заглядваўся на яе. Прыгожы твар, прывабная, загадкавая, нават таямнічая, як у Джаконды, усмешка. Надзвычай зграбная постаць.

Я так прывык да яе, што пры кожным зручным вьпадку стараўся пайсці лішні раз у магазін, каб толькі ўбачыць знаёмае аблічча. Стаяў звычайна падоўгу, любаваўся. Настрой падымаўся, у грудзях як бы нешта пераварочвалася.

Так прайшло некалькі тыдняў. Нават на працы я стаў думаць толькі пра яе, з нецярплівасцю чакаў канца змены, каб хутчэй бегчы дадому, а потым – у магазін.

Сёння на сэрцы горка i цяжка… Чacoпic, на вокладцы якога быў змешчаны фотаздымак прыгожай артысткі кіно, у кіёску нехта купіў.

Камерцыя

– Скачы! – яшчэ з парога крыкнула жонка. – Мне далі турысцкую пуцёўку ў Румынію! На дваіх. Хоць ты i не заслугоўваеш, але так i быць, вазьму… Паедзем на чатырнаццаць дзён. А то Соня Андрэйчыкава надта выхвалялася, што ездзіла са cваім, дык добра пагандлявалi.

Пакуль я афармляў дакументы, жонка лётала па крамах, выбірала тавар, які можна прадаць за мяжой, а на выручаныя грошы купіць такое, каб i самім фарсіць, i капейчыну якую агораць.

I вось, нарэшце, мы ў Румыніі!

Я заікнуўся быў наконт таго, каб наведаць музей, дык жонка такога ляманту нарабіла, што мясцовыя ахоўнікі парадку нават устрывожыліся. Давялося ўслед за жонкай цягнуцца на базар. А там тавараў – свет не бачыў! А людзей – яшчэ больш. Ну, не раўнуючы, як у тым Бабруйску! Жонка адразу ж схапіла ў нейкай маладзіцы джынсы. Для мяне.

– Пачакай, – запярэчыў я. – Яны ж надта пацёртыя…

– Нічога ты не разумееш! Кладзі ўсё ў мех – дома разгледзім!

Адным словам, два тыдні правялі мы на базары. Награблі столькі розных трантаў, што на тры добрыя сям’і хапіла б.

– Навошта нам столькі, ды яшчэ паношанае?! – не сцярпеў я, ледзь цягнучы cyмкi да цягніка.

– Купілі – не згубілі! – павучальна сказала жонка.

…Праз некалькі дзён я выйшаў на працу ў джынсах i кашулі, якія купіў у Румыніі. У канцы дня, загадкава ўсміхаючыся, да мяне падышоў наш вадзіцель Васіль Андрэйчыкаў:

– Слухай, Эдзік, ты дзе гэтыя абноўкі набыў?

– У Румыніі. На базары, – задаволена адказаў я.

– Няужо?.. – здзівіўся Васіль. – Гэта ж мае неданошаныя рэчы, жонка прадала на польскім базары.

Курыная хвароба

– Пашанцавала Івану на цешчу! – не раз захапляліся знаёмыя.

Як паедзе ў вёску – абавязкова прывязе курыцу. I сам «пад мухай»!

I вось аднойчы запрасіў мяне Іван дапамагчы пабудаваць лазню ў цешчы. Прыехалі ў вёску. Цешча яечню на стол i пляшку беленькай уласнай вытворчасці. Налілі, выпілі па адной, закусваем. Раптам Іван цішком ад цешчы налівае ў шклянку «першака» i выбягае на двор. Я – следам, быццам па патрэбе. Гляджу – Іван лье самагонку ў міску, адкуль куры ваду п’юць. Выліў, шклянку ў рукаў – і назад за стол. Падміргнуў мне i давай закусваць. Пайшлі мы будаваць лазню. Праз нейкі час чуем крык цешчы:

– Ванечка, зноў куры захварэлі. Аж тры. Паглядзі, як качаюцца. Рэж хутчэй, каб не акалелі!

Ваня за нож i наперад. Лоўкім, натрэніраваным рухам зрабіў «мокрую справу». Цешча панесла птушак апрацоўваць.

Назаўтра, калі мы вярталіся дадому, у нашых торбах ляжала па курыцы, а трэцяй мы закусілі перад дарогай…

Візіт да ўнука

– Глядзі ж, не лаві варон, – папярэдзіла мяне жонка, адпраўляючы ў госці. – Ты ж ведаеш, што цяпер жулік на жуліку едзе i жулікам паганяе. А ты, да таго ж, такі рассеяны.

Я яшчэ раз намацаў у кішэні тоўсты кашалёк, у які мы ўціснулі ўсе нашы мільёны. Ехаў я ў Брэст, да ўнука. Прайшло амаль паўгода, як ён з’явіўся на свет, а мне ўсё не выпадала з’ездзіць.

Калі крануўся цягнік, я абвёў позіркам пасажыраў, якія exaлi ca мной у адным купэ. Здаецца, нікога падазронага. Але, як той казаў, беражонага Бог беражэ. Неўпрыкмет дастаў свой кашалёк i сунуў пад прасціну ў сябе пад бокам. Дарога была далёкая, таму я рашыў, не трацячы дарэмна часу, хоць адпачыць ды выспацца ўволю.

Прачнуўся я тады, калі цягнік прыбыў да перона ў Брэсце. Усе пасажыры замітусіліся. Падхапіўся i я, бо правадніца стала бурчаць, што доўга корпаемся, а ёй, бачыце, яшчэ ўборку трэба рабіць у вагоне.

Схапіўшы клункі, я кінуўся да выхаду. На пероне ўбачыў сына з нявесткай i ўнукам у калясцы. Радасці маёй не было канца.

Накіраваліся на кватэру. I тут, разбіраючы свае торбы, я ўспомніў пра грошы! Божухна! Што ж я нарабіў!..

Разам з сынам мы паімчалi на вакзал. Цягнік, на якім я прыехаў, ужо загналі далёка ў тупік. Мы – туды. Знайшлі патрэбны вагон. Ускочылі – а там ужо няма бялізны! Хоць ты валасы на сабе pвi ад роспачы!

Кінуўся да правадніцы, тая як абухом па галаве: «А мы ўжо ўсю бялізну здалі ў пральню».

Я схапіўся за сэрца, а сын, малайчына, не дарэмна ж інжынер-камп’ютаршчык, гаворыць:

– Давай, бацька, у матрацах пашукаем.

Перабралі мы гару матрацаў, i ў адным з ix унутры ляжаў мой кашалёк! Значыць, я па няўважлівасці засунуў яго не пад прасціну, а ў матрац.

А ў гэты час мая жонка пазваніла на кватэру сына, каб даведацца, як я дабраўся. Нявестка ёй i кажа: «Пабеглі нечага на вакзал!»

А жонка перабівае: «Я так i ведала, што згубіць грошы, недарэка!»

Дзелавыя людзі

Калгасны механізатар Амяллян Муравушкін заўважыў, што пара ўжо касіць сеяныя травы. Падышоў да брыгадзіра Беразняцкага:

– Васіль Пятровіч! Сенажаць па пояс, здаецца мне, што трэба касіць.

– Добра, Амяллян, далажу аграному.

Малады аграном Пятрусь Захарчыкаў адразу ж паімчаў да старшыні калгаса.

– Mixaіл Максімавіч! Па-мойму, трэба пачынаць сенакос у першай брыгадзе.

– Пачакай, даражэнькі, параюся з РАПА, – крыху астудзіў яго старшыня i пазваніў у раён.

Старшыні РАПА на месцы не было, а яго намеснік паабяцаў даць адказ заўтра, бо Парфен Парфенавіч у камандзіроўцы.

Калі ж вярнуўся старшыня РАПА, яго намеснік тут жа ўнёс прапанову:

– Лічу, Парфен Парфенавіч, што пара пачынаць сенакос у першай брыгадзе калгаса «Перадавік»!

– Пачынайце! – згадзіўся Парфен Парфенавіч, а сам падумаў: «Глядзі ты, а казалі, мой намеснік нічога не шурупіць… А ён жа i прапанову дзелавую ўнёс і ведае нават дакладны адрас, дзе трэба пачынаць…»

– Малайчына, Mixaiл Максімавіч! – гаварыў неўзабаве намеснік старшыні РАПА старшыні калгаса. – Парфен Парфенавіч адобрыў вашу ініцыятыву.

«Малады, а башкавіты!» – думаў старшыня калгаса, аддаючы распараджэнне аграному Петрусю Захарчыку пачынаць касьбу.

– Можна касіць! – сказаў неўзабаве аграном брыгадзіру, у душы зайздросцячы, што той такі дзелавы, сапраўдны гаспадар.

Брыгадзір жа выклікаў да сябе Амялляна Муравушкіна:

– Так, паступіла ўказанне з раёна – пачынаць касьбу. Хуценька чапляй касілку i адпраўляйся на поле!

Скарачэнне штатаў

– Так, – бадзёра пачаў дырэктар, – сёння мы павінны разгледзець тэрміновае i вельмі важнае пытанне: падабраць кандыдатуры для плануемага скарачэння штатаў. У каго будуць прапановы?

– Я лічу, што падыходзіць Семчанка, – узяў слова Іван Іванавіч, намеснік дырэктара, які прыйшоў у інстытут нядаўна. – Які з яго вучоны! Больш дваццаці год працуе над кандыдацкай, а вынікаў – нуль…

– Наадварот! – перапыніў яго дырэктар. – Яму уласціва творчае гарэнне, апантанасць, нарэшце вернасць мэце!

– Семчанка – стрыечны брат дырэктара, – шапнуў Івану Іванавічу вучоны сакратар.

– У такім разе давайце пазбавімся ад Алены Паўлаўны – старшага рэферэнта па інфармацыі, – увайшоў у азарт Іван Іванавіч. – Усё роўна ад яе ніякай карысці, толькі плёткі разносіць…

– Э, не, даражэнькі! – падскочыў дырэктар. – Без навукова-тэхнічнай інфармацыі нам i кроку не зрабіць наперад!

– Гэта ж сястра жонкі дырэктара, – шапнуў Івану Іванавічу вучоны сакратар.

– А можа, мне ўзяць на свае плечы большы цяжар, – прапанаваў раптам дырэктар, намякаючы на скарачэнне свайго намесніка.

– Xiбa вы забыліся, як Іван Іванавіч трапіў да нас? – шапнуў дырэктару вучоны сакратар.

– А ўвогуле, таварышы, спяшацца не будзем, – спыніў нараду дырэктар, – магчыма, i на гэты раз неяк абыдзецца.

«Накрылі»

Да трэцяга паверха Альжбета дабегла больш-менш спакойна. A на чацвёртым дыханне перахапіла, затахкала сэрца, ногі сталі як ватныя. «Гэта ж трэба, – пранеслася думка, – так хвалююся!»

Вось i пакой нумар 469, у якім жыве яе Пятрок. Ужо два тыдні, як ён адпачывае ў санаторыі. I ўвесь гэты час на сэрцы ў Альжбеты неспакойна: ведае Петракову памаўзлівасць да кабет. I сны нейкія пачварныя aпошнім часам ёй сняцца. Таму i рашыла наскочыць знячэўку: во будзе, калі раптам якую кралю застукае ў пакoi з Петраком! Хай пакруціцца, як уюн на патэльні!

Ціхенька падышла да дзвярэй, балазе на калідоры нікогa не было. У пакоi гучала прыемная музыка з радыёпрыёмніка. Альжбета, пастукаўшы, рэзка адчыніла дзверы. I войкнула: на ложку ля акна сядзела сімпатычная маладзіца. Яе плашчык ляжаў у крэсле, модныя туфлі cтaялi ля дзвярэй. Сама яна папраўляла прычоску. Больш нікога ў пакоi не было.

– Ты што тут робіш? – грозна падскочыла да жанчыны. – Вось я табе зараз пакажу!

– Яшчэ пабачым, хто каго! – падхапілася жанчына. – I наогул, што вам тут трэба?

– Яна яшчэ пытае, гадаўка! Развалілася ў пакоі майго мужа i чакае!.. Я табе зараз… – i Альжбета коршакам кінулася на кабету. Тая залямантавала.

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.