Gezondheid uit de apotheek van God

Gele dovenetel

(Lamium galeobdolon)

Deze plant groeit in vochtige bossen, langs sloten, onder struikgewas, aan hagen en kanten, op stortplaatsen en schaduwrijke plaatsen, overal waar ook de brandnetel groeit. Hij bloeit in april en mei en in het gebergte ook later. Uit de overblijvende wortel schieten stengels op van maximaal 50 cm. hoogte, met kruisgewijs tegenover elkaar staande, eivormige, ingekerfde bladeren. De bloesems staan in trosjes in de oksels van de bladeren.

De witte dovenetel vindt men als onkruid op de wegen, op stortplaatsen en bermen. Thee van witte dovenetel helpt bij kwalen in de onderbuik en men-struatiemoeilijkheden, indien men er overdag twee kopjes van drinkt. Hij werkt ook bloedzuiverend, helpt tegen slapeloosheid, door zenuwachtigheid veroorzaakt, en is een probaat middel tegen alle mogelijke vrouwenziektes. Vrouwen die met moeilijkheden in hun onderbuik sukkelen en ook jonge meisjes zullen deze thee zeer kunnen waarderen.

Bloesems en bladeren van de gele dovenetel worden voor dezelfde ziektes gebruikt; vooral slechte urinelozing, brandend gevoel en moeilijkheden bij het urineren, zware nierziektes en waterdrang naar het hart. De bloemen worden gebruikt bij stoornissen in de spijsvertering bij scrofulose en huiduitslag. Men drinkt daartegen een beker thee in de voormiddag. Omslagen van deze thee helpen bij zweren en spataderen.

De gele dovenetel mag bij verlamming van de blaas bij oudere mensen aanbevolen worden, en verder ook nog bij blaasontsteking en nierontsteking. Een zitbad met een aftreksel van de gele dovenetel toegevoegd, is bijzonder aangenaam.

Bij ongeneeselijke nierverschrompeling en nierspoeling en ook bij aansluiting op een kunstnier levert gele dovenetel, in gelijke delen met kleefkruid (walstro) en guldenroede vermengd, goede resultaten.

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid op ¼ l. water, opgieten en kort laten trekken.

OMSLAGEN: 3 opgehoopte theelepels kruid op ½ l. water, opgieten en kort laten trekken. Met het aftreksel doeken bevochtigen en warme omslagen geven.

ZITBADTOEVOEGSEL: Zie: Algemene Richtlijnen: Zitbaden (de gehele plant gebruiken).

MENGTHEE: Gele dovenetel, kleefkruid, en guldenroede in gelijke delen mengen, 1 overvolle theelepel kruiden op ¼ l. water. Opgieten.

Duizendblad

(Achillea millefolium)

Duizendblad is als geneeskruid uit ons leven niet meer weg te denken. Weliswaar is het duizendblad een goede helper bij alle mogelijke ziektes, op de eerste plaats echter is het duizendblad een geneeskruid voor vrouwen. Ik kan vrouwen niet genoeg het duizendblad aanbevelen. Pastoor Kneipp zegt in een van zijn werken: »Veel leed zou onze vrouwen bespaard blijven als zij duizendblad zouden gaan gebruiken.« Of het nu om een jong meisje gaat dat onregelmatige menstruatie krijgt, of een vrouw die in de overgangsleeftijd (climacterium, »keren der jaren«) verkeert of die periode al achter de rug heeft; voor elke vrouw, jong of oud, is het van belang telkens nog eens een kopje duizendbladthee te drinken. In ieder geval beinvloedt duizendblad het onderlichaam van vrouwen zéér positief, zodat zij als zij wandelen gaat, door bos of park niets beters kan doen, dan een bosje vers duizendblad te plukken. Duizendblad groeit in overvloed op weiden, smalle veld-weggetjes en wegen, aan de rand van graanvelden enz. Het draagt witte of rozerode bloemen en ruikt wrang aromatisch in de zon. In elk geval moet men de bloemen bij sterke zonnenschijn plukken, omdat dan het gehalte aan vluchtige olie, dus ook de geneeskracht het hoogste is.

Ik ken een jonge huisvrouw, tegen wie plotseling gezegd werd, dat zij kanker in de onderbuik had. Zij kreeg reeds kobaltbestralingen. Haar familie kreeg van de artsen de vreselijke meedeling te horen, dat zij ongeneesbaar ziek was. Ik dacht aan de raad van pastoor Kneipp bij vrouwenziektes in het onderlichaam, en raadde die jonge vrouw aan duizendbladthee te drinken, zoveel zij verdragen kon. Hoe verheugd was ik toen ik nog geen drie weken later bericht kreeg, dat het zeer goed met haar ging en dat zij langzaam maar zeker haar normale gewicht terugkreeg.

Bij eierstokkenontsteking gaan de pijnen dikwijls al met het eerste duizendbladzitbad weg, geleidelijk verdwijnt ook de ontsteking. Even afdoende zijn zulke baden bij in bed plassen van oudere mensen en kinderen, en bij witte vloed. In zulke gevallen moet men bovendien elke dag nog twee koppen duizendbladthee drinken.

Bij baarmoederverzakking neemt men eveneens lange tijd duizendbladzitbaden en drinkt men bovendien vier koppen vrouwenmantelthee en men masseert het onderlichaam met spiersterkende herderstasjestinctuur, in opwaartse richting van de schede.

Myome, of gezwellen in zachte weefsels en spieren, verdwijnen indien men elke dag duizendbladzitbaden neemt, een hele tijd lang, totdat ‘n geneeskundig onderzoek uitwijst dat het gezwel verdwenen is.

Een jong meisje, 19 jaar oud, kreeg haar maandelijkse menstruatieperiode niet. De vrouwenspecialist schreef haar pillen voor. De menstruatie kwam echter niet, maar de borsten van het meisje begonnen afzichtelijk te zwellen. Toen weigerde zij die pillen nog verder te gebruiken. Haar moeder kwam bij mij haar nood klagen. Ik zei haar, dat het meisje elke ochtend, op haar nuchtere maag, een kop duizendbladthee moest drinken. Na vier weken was alles, tot op de dag van vandaag, in orde. Ik herinner mij nog zo’n geval dat, toen niets meer hielp, een geval voor de zenuwinrichting werd. Maar toen kende ik de heilzame werking van de geneeskruiden nog niet.

Ook bij het climacterium (overgangsleeftijd) zou een vrouw steeds duizendbladthee moeten drinken. Dan zouden haar alle innerlijke onrust en andere vervelende toestanden bespaard blijven. Ook duizend-bladzitbaden zijn dan uitstekend voor haar gezondheid. Bij ontsteking van de zenuwen aan armen en benen, doen voet- en armbaden met toevoeging van duizendbladaftreksel veel goeds. Maar, het duizendblad moet dan tijdens de middagzon geplukt worden. Meestal helpt het vanaf de eerste keer en neemt dan alle pijnen weg.

Ook Dr. Lutze beveelt duizendbladthee aan »bij bloeddrang naar het hoofd die gepaard gaat met zulke hevige pijnen, alsof de schedel zou barsten; eveneens tegen duizeligheid, misselijkheid, oogpijn met tranenvloed, stekende pijnen in het oog, en neusbloeden …« Een aanval van migraine veroorzaakt door verandering van weer, of door zuidenwind, gaat dikwijls reeds met één beker duizendbladthee over, als deze zeer heet en slokje voor slokje gedronken wordt. Door het regelmatig gebruik van duizendbladthee kan migraine helemaal verdwijnen.

Omdat men in oude kruidenboeken duizendblad »het geneesmiddel voor alle kwalen noemt«, mag men het zeker ook in gevallen waar »alles boter aan de galg« is gebruiken. Het zal door zijn bloedreinigende kracht zelfs menige ziekte uit het lichaam verdrijven, die er zich sinds jaren in genesteld had. Men kan het in ieder geval eens proberen.

Misschien is het ook niet algemeen bekend dat duizendblad ook goed werkt op het beendermerg en daarin de bloedvorming bevordert. Daardoor helpt het bij beendermergziektes, ook als andere geneesmiddelen faalden; zelfs bij beeneter (beentuberculose) indien men daartegen de theekuur, baden en massage met duizendbladtinctuur aanwendt. Duizendblad is ook een goed bloedstillend middel bij bloedspuwing en kan samen met kalmoeswortel longkanker genezen. Men kauwt de kalmoeswortel overdag, ‘s morgens en ‘s avonds drinkt men in slokjes telkens een kop duizendbladthee. Bij maagbloedingen en sterk bloedende aambeien, evenals bij brandende en gespannen maag helpt deze thee zeer vlug. Bij verkoudheid, rugpijn, reumapijn moet men zo heet mogelijk veel duizendbladthee drinken. Duizendbladthee laat de nieren regelmatig werken, doet de eetlust terugkeren, lost winden en oprispingen op, laat maagkrampen ophouden, geneest ontstoken lever, maag- en darmkanaal, versterkt de werking van de darmen en zorgt aldus voor regelmatige stoelgang. Aangezien duizendblad ook gunstig werkt tegen stoornissen in de bloedsomloop en kramp in de bloedvaten, kan men hem bij angina pectoris zeer goed aanbevelen.

Lastige jeuk aan de schede zullen met wassingen en zitbaden met duizendbladthee verdwijnen. Tegen aambeien kan men van duizendbladbloem goede zalf maken. (Zie: Gebruiksaanwijzing.)

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid op ¼ l. water, opgieten en kort laten trekken.

TINCTUUR VAN DUIZENDBLAD: Met bij zonneschijn geplukte duizendbladbloem een fles vullen en die met graanjenever van 38% tot 40% volgieten, dan veertien dagen in de zon of in de warmte laten trekken.

DUIZENDBLADZALF: 90 gr. ongezouten boter of varkensvet goed heet laten worden, 15 gr. fijngesneden duizendbladbloemen en 15 gr. frambozenblaadjes daarin doen en kort laten opkoken, omroeren en afzetten. De volgende dag alles even opwarmen, door een linnen doekje persen en in schone glaasjes of potjes in de koelkast bewaren.

ZITBAD: 100 gr. duizendblad (bloem, blad en stengel) een hele nacht in koud water aanzetten; de volgende dag tot koken brengen en bij het badwater voegen (zie ook: Algemene Richtlijnen, onder zitbaden).

Ereprijs

(Veronica officinalis)

Toen de Romeinen indertijd het land van de Germanen bezetten, leerden zij bij de bevolking een geneeskruid kennen, dat ereprijs heette en door de Germanen zeer hoog geschat werd. Het had de naam een basisgeneesmiddel te zijn voor alle ziektes. Het wordt in de volksmond nu nog »voor alles goed« genoemd. Ook de Romeinen zouden, zoals ik in een oud kruidenboek gelezen heb, overtuigd zijn geweest van zijn grote geneeskracht, want als zij een kennis of vriend een bijzonder kompliment wilden maken dan zeiden zij: hij heeft net zoveel goede hoedanigheden als het hooggeprezen ereprijs.

Ik dacht hieraan toen een heer mij vertelde dat hij een zeer hoog cholesterolgehalte in zijn bloed had. Hij was daarvoor reeds meermaals in het ziekenhuis geweest. Ik raadde hem ereprijsthee aan; twee koppen per dag. Ik was heel blij toen hij mij een half jaar later vertelde, dat de dokters kort daarna verbaasd hadden gestaan, omdat zij dat hoge cholesterolgehalte bij hun onderzoek niet meer vaststelden.

Ereprijs groeit op droge gronden, in bossen, op ontboste gebieden, bij heggen, kreupelhout, sloten en bosranden. Het heeft een behaarde kruipende stengel, met kleine gezaagde, zilverig schitterende bladeren, waaruit hoogopschietende, helblauwe tot violette bloemenaren voortkomen. De bladeren vallen er vlug af als men er aan komt, daarom heet het hier en daar ook: »stap op en ga weg.« Ereprijs bloeit van mei tot augustus. De bloemen van deze plant worden gebruikt, de effectiefste zijn die planten die aan een bosrand of onder eiken groeien.

Deze plant, die ons sinds oeroude tijden bekend is, is een welkome steun bij de bloedzuiverende thee en helpt samen met verse brandnetelscheuten om chronische eczemen te genezen. Tegen hinderlijke jeuk bij oudere mensen kan men ereprijs zeer aanbevelen. Zwakke en gevoelige personen gebruiken het als een maagmiddel dat zacht werkt en dat ook de spijsvertering bevordert. Maagverslijming en darmstoornissen worden er eveneens door verholpen.

Heel bijzonder wil ik er op wijzen dat ereprijs tegen zenuwachtigheid, ontstaan uit geestelijke overspanning geweldig goede resultaten heeft. Een kop voor het slapengaan verricht door zijn kalmerende werking echte wonderen. De Zwitserse pastoor Künzle beveelt mensen, die veel geesteswerk moeten doen, sterk aan deze kalmerende thee voor het slapengaan te drinken. Het maakt de geest helder en verdrijft duizeligheid. Als men het mengt met selderwortel verdwijnt zenuwzwakte en zwaarmoedigheid. Zelfs bij geelzucht en niergruis, reuma en jichtpijn werkt ereprijs voortreffelijk!

Een pastoor schrijft mij: »De grote leemtes in mijn geheugen waren na 14 dagen met ereprijs en heermoes (in gelijke delen gemengd, twee koppen per dag) verdwenen. Tijdens de preek vergat ik soms al de belangrijke passages. Ik werd onzeker en zenuwachtig. Deze kruiden hebben mij verrassend snel geholpen.»

Bij een nog van vroeger overgebleven, droge bronchitis heeft ereprijs eveneens echte wonderen bewerkt. Als borstthee gebruikt men een mengsel van longkruid, hoefblad, smalle weegbree en ereprijs, in gelijke hoeveelheden vermengd. Met honing kan men de thee iets zoeter maken, of men giet er kokend water op waarin kandijsuiker opgelost werd.

Bij geelzucht, lever- en miltziektes raad ik volgend mengsel aan: 50 gr. paardenbloemwortel; 25 gr. wilde cichoreibloemen; 25 gr. Onze-Lieve-Vrouwebedstro en 50 gr. ereprijs. Deze kruiden goed mengen. Twee koppen drinken (1 overvolle theelepel kruiden voor ¼ l. water).

Uit de bloeiende plant kan men ook ‘n sap krijgen, dat bij chronische eczemen aan te bevelen is. Daarvan neemt men twee- tot driemaal per dag een volle eetlepel. (Zie recept bij de Gebruiksaanwijzing.)

Daar ereprijs in oude kruidenboeken, ook als wondkruid geprezen wordt, raad ik het ook voor ontstoken en moeilijk genezende wonden aan, in het bijzonder bij scheenbeenwonden. Die wonden worden eerst met de thee besprenkeld, daarna komt er de hele nacht een omslag om, die in vers getrokken thee is gedrenkt en wordt alles ingewikkeld.

Reuma en jichtlijders zouden eens de krachtig ereprijstinctuur moeten proberen die zij zelf maken kunnen. (Zie: Gebruiksaanwijzing.) Met deze tinctuur wrijft men de zieke ledematen in en neemt men driemaal per dag telkens 15 druppels in, met wat water of thee.

Drink in ieder geval elk jaar een tijdlang thee van versgeplukt ereprijs! Het vermindert niet alleen aderverkalking maar voorkomt het en geeft aan het lichaam nieuwe lenigheid door zijn bloedzuiverende werking. Daarom zeg ik U: »Neem deze raad ter harte!«

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid in ¼ l. water, alleen opgieten, kort laten trekken.

SAP: De frisse bloemen worden gewassen en in vochtige toestand in de vruchtenpers geperst, het sap wordt in kleine flesjes gedaan en in de koelkast bewaard.

TINCTUUR: Twee volle handen bloeiend, fijngesneden kruid met 1 l. 38% tot 40% graanjenever aanzetten en deze in de zon of op een warme plaats 14 dagen laten trekken.

MENGTHEE: 1 overvolle theelepel per ¼ l. water, alleen opgieten, kort laten trekken.

Goudsbloem

(Calendula officinalis)

De goudsbloem neemt onder de geneeskruiden van onze streken een belangrijke plaats in. Want ze behoort tot de planten die bij kanker en kankerachtige gezwellen kunnen helpen. De goudsbloem is door het hele land, in tuinen en dikwijls ook verwilderd op puinhopen te vinden. Haar geneeskracht is intussen alom bekend, ze wordt daarom ook al extra gekweekt. De goudsbloem wordt 30 tot 60 cm. hoog en heeft licht oranje of gele bloemen. Haar stengels en bladeren voelen kleverig aan. Er zijn veel bastaardsoorten, met gevulde bloemknoppen, met lichte of donkere stuifmeelbodem. Ze hebben alle dezelfde geneeskracht. Als ‘s morgens om 7 uur haar bloemen nog dicht zijn, dan komt er die dag regen. Ze werd daarom vroeger als weerprofeet gezien.

In de volksgeneeskunde wordt de hele plant met stengel, blad en bloem geoogst en gebruikt. Men moet ze echter bij stralende zon plukken, omdat dan haar geneeskracht het sterkste is. Men kan ze nog tot laat in de herfst vers uit de tuin halen, tenzij ze dan met meeldauw besmet is.

De goudsbloem lijkt veel op arnika, het valkruid, maar ze is sterker aan geneeskracht. Arnika mag inwendig uitsluitend op geneeskundig voorschrift gebruikt worden, daar het bij hartzieken meer kwaad dan goed zou doen. Goudsbloemthee daarentegen kan zonder enig gevaar gedronken worden. Omdat ze een bloedzuiverende plant is, wordt ze bij besmettelijke geelzucht als ‘n uitstekend hulpmiddel gebruikt. Een tot twee koppen thee per dag, doen wonderen! De goudsbloem reinigt, stimuleert de bloedsomloop en bevordert het genezingsproces bij wonden.

Een man kwam met de hand in een cirkelzaag en had na zijn terugkeer uit het ziekenhuis hevige wondpijn. Ik hoorde daarvan en zei, dat goudsbloemzalf gebruikt moest worden. Hij was overgelukkig over de goede werking en deelde mij mee, dat de pijnen die hem zoveel slapeloze nachten hadden bezorgd, reeds na korte tijd verdwenen waren! Sindsdien zaait zijn vrouw goudsbloem in haar tuin.

Bij een bezoek in Mühlviertel toonde een vrouw mij haar benen die helemaal met spataderen bedekt waren. Ik haalde goudsbloem uit de tuin en maakte een zalf. Het restant bond ik haar meteen op de benen (het restant kan zeker 4 tot 5 maal gebruikt worden). Daarna heeft ze vaker de zalf zeer dik op een linnen doek gesmeerd en om haar benen gebonden. U zult mij amper geloven als ik u vertel dat deze vrouw mij vier weken later kwam opzoeken in Grieskirchen, en toen waren haar spataderen geheel verdwenen! Beide benen vertoonden weer een volkomen effen huid. Een kloosterzuster vertelde dat zij een oude vrouw, die haar op straat door haar zeer dikke spataderen opgevallen was aangeraden had goudsbloemzalf te gebruiken. Zij was zeer blij, toen deze vrouw haar benen een maand later kwam laten zien; de vrouw was overgelukkig want alle spataderen waren weg en de huid was weer glad.

Ook bij aderontsteking, ongeneeslijk zwerende spataderen, fistels, bevroren ledematen, en brandwonden helpt deze zalf zeer vlug. Men gebruikt de zalf op zwerende borsten en moet er ook de draf van opleggen, zelfs als dat van kwaadaardige aard is (borstkanker).

Bij één van mijn kennissen moest de borst afgezet worden. Terwijl zij nog in het ziekenhuis was en wij het ergste voor haar vreesden, bereidde ik de goudsbloemzalf voor haar. Met deze zalf bestreek zij later de vreselijke operatiewond, waardoor alle spanning uit de wond verdween. De lidtekens van de operatie bleken bij het onderzoek, in tegenstelling tot andere patienten, zo goed genezen, dat zij een deel van de voorziene bestralingen niet meer nodig had.

Goudsbloemzalf is ook een allerbeste hulp bij voetschimmel. Vele brieven bevestigen mij dat, zelfs in gevallen waar vroeger alle aangewende middelen faalden. Ook goudsbloemaftreksel van vers kruid kan in zulke gevallen heel goed gebruikt worden. Bij schimmel in de buurt van de vagina, helpen wassingen en zitbaden met goudsbloemafkooksel. Daarvoor neemt men 50 gr. gedroogde (of twee handen vol) verse goudsbloemen per zitbad.

Uit Stuttgart schreef mij een vrouw, dat haar man aan voetschimmel geleden had. Wat hadden zij al niet gedaan! Baden, zalf, poeders niets werkte! Toen probeerde hij het met de goudsbloemzalf. Na acht dagen waren de wonden dicht, en bleven het ook. Is dat geen wonder? Behalve zalf zou men eigenlijk ook de goudsbloemtinctuur moeten kunnen maken. (Zie: Gebruiksaanwijzing.) Deze tinctuur, met gekookt water verdund, is bijzonder goed voor omslagen op wonden, kwetsuren, bloedingen, spierverrekking, ja zelfs tegen etterende of kankerachtige zweren, bij doorgelegen wonden, gezwellen en builen.

Niet alleen pastoor Kneipp zette zich in voor de goudsbloem als natuurgeneesmiddel tegen kwaadaardige zweren, maar ook bekende artsen zoals Dr. Stäger, Dr. Bohn, Dr. Halenser en anderen. Dr. Bohn noemt de goudsbloem zelfs het belangrijkste geneesmiddel tegen kankerziektes, indien er geen operatie meer mogelijk is. Hij beveelt ons dan aan om lange tijd goudsbloemthee te drinken. Het versgeperste sap van goudsbloem kan ook met beste resultaten bij huidkanker gebruikt worden, een bloedgezwel kan verdwijnen door deze vaak met vers goudsbloemsap in te wrijven, evenals bij sproeten en ouderdomsvlekken. Ook kankerachtige vlekken kunnen aldoende verdwijnen.